"दीपपूजन व विधीचा वाढदिवस
💐💐💐💐💐💐💐💐
'भा' म्हणजे तेज.'रत' म्हणजे मग्न.भारतीय म्हणजे तेजाच्या उपासनेत,म्हणजे साधना करण्यात जे मग्न आहेत ते. उपासनेला भारतीय संस्कृतीत फार महत्वाचे स्थान दिले आहे.या तेजोमयी संस्कृतीचे प्रतीक म्हणजे 'दीप.' आजचा दिवस या दृष्टिने भारतीय संस्कृतीत खुप महत्वाचा अाहे,कारण आज आहे दीप अमावस्या.आषाढ महिन्यातील अमावास्येलाच 'दिव्यांची अमावस्या' म्हटले जाते. रात्रीच्या अंधाराला चीरवून प्रकाशाचे अस्तित्व निर्माण करणारा दीप भारतीयांच्या घरा-घरात मांगल्याचे प्रतीक म्हणून पूजला जातो.या दिवशी घरात जे दिवे वर्षभर प्रकाश देत रहातात त्यांची मोठ्या भक्तिभावाने व समारंभाने पूजा केली जाते.सोबत घरातील लहान मुलांचीही प्रेमपूर्वक ओवाळणी करून " आयुष्यमान हो" हा आशीर्वाद देण्याचा हा शुभदिवस.
आमच्या दृष्टीने दीप अमावस्येचा हा दिवस खुप आनंदाचा दिवस.कारण तीन वर्षापूर्वी दिनांक १४ आॅगस्ट २०१५ रोजी दीप अमावस्येलाच दुपारी ४:०० वाजता आम्हा उभयतांना कन्यारत्नाचा लाभ झाला .गेली बारा वर्षे दिवाळीत आश्विनी अमावस्येला आम्ही फ्रेन्डस् ग्रुपच्या माध्यमातून गेली बारा वर्षे सातत्यपूर्वक लक्ष्मीपूजन अर्थात दीपलक्ष्मीच्या पुजनाच्या मुहूर्तावर लांजा शहरात कोकणातील सर्वात मोठा दीपोत्सव अकरा हजार पणत्या प्रकाशित करुन साजरा करीत आहोत. व याचेच फळ की काय म्हणून विधात्याच्या आशीर्वादाने दीपामावस्येच्या शुभदिनीच आमच्या घरि कु."विधीच्या" रूपाने दिपिकेचाच जन्म झाला. म्हणुनच गेली तीन वर्षे दीपामावस्येला आम्ही जाणीवपूर्वक दीपलक्ष्मीचे पूजन करित आहे.आज कुमारी विधीचाहि तिथीप्रमाणे जन्मदिवस.तिचेही आम्हि सर्वांनी प्रेमाने ऒक्षण केले. व तिला खुप खुप मोठी हो हा आशीर्वाद सर्वांनी दिला.छोट्या विधीनेही आमच्या सोबत
" भोदीपं ब्रम्हरुपस्त्वं ज्योतिषां प्रभुरव्यय: ।।
"त्राही मां निर्यात घोरात् दीपज्योती नमोस्तुते।।
--हा श्लोक म्हणत दिपपूजन केले.
वैदिक काळात ऋषीमहर्षींच्या आश्रमातील यज्ञवेदी व अग्निकुंडे हि धार्मिकांची यात्रास्थाने झालेली होती. यज्ञवेदी हा तत्कालीन समाजाचा मानबिंदू होता. ते त्यांचे श्रद्धास्थान होते.यज्ञवेदीतील अग्निदेवतेला साक्षी ठेवून ऋषी-महर्षींच्या आध्यात्मिक चर्चा- परिसंवाद घडत. वेद,ब्राम्हण्ये,उपनिषदे आणि संहिता जन्मास आल्या त्या अशा.भारताच्या महान सांस्कृतिक परंपरेचा उगम अशा रितीने यज्ञवेदीतील अग्निशलाकेतून झाला.कालांतराने या पवित्र आणि मंगल शलाकेने दीपाचे रूप धारण केले.
अग्निज्योतिर्रविज्योंतिश्चन्द्र: ज्योतिस्तथैवच।
उत्तमस्सर्व ज्योतिबांनी दीपोsयम्।।
स्कंदपुराण.
या दीपयुगाला सुरवात झाली ती अशी.- " सुर्याशसंभवो दीप:
दीपयुगाच्या सुरवातीपासूनच आजतागायत दीपाला जीवनातील मांगल्याचे, भक्तिचे ,अर्चनाचे आणि आशीर्वादाचे शुभलक्षण मानले गेले आहे.
दीपपूजनाच्या या पवित्र दिवशी, कु.विधीच्या जन्मदिनी दरवर्षी एक नवा दीप आमच्या संग्रही करण्याचा आम्हि संकल्प केला आहे .गतवर्षी आम्ही वैशिट्यपूर्ण ॐकारदीप खरेदि केला तर यंदा भोवताली डायमंड असलेला बैठा आकर्षक दीप आमच्या दीपसंग्रहात सामील झाला. यंदा या सर्व दीपांची पूजा करताना हा डायमंड ने वेढलेला बैठा दीप प्रकाशित झाल्यावर आणखी आकर्षक दिसू लागला. तो सर्वांचे लक्ष वेधुन घेत होता.
पाश्चिमात्य संस्कृतीचे अंधानुकरण करणा-या आपल्या समाजाने इतर सणांप्रमाणेच या उत्सवाचेही विकृतीकरण करित त्याला 'गटारी अमावस्या 'हे नाव बहाल केले.हे खेदजनक आहे. एकूणच तमसोsमा ज्योतीर्गमय ची आर्त याचना करणाऱ्या मानवाला नेणिवेतून जाणीवेकडे ,अंधारतून प्रकाशाकडे व नश्वरतेतून अमृतत्वाकडे नेणाऱ्या दीपलक्ष्मीकडे एकच प्रार्थना,आमच्या लाडकि परि कु.विधीला सुखात, आनंदात ,ऎश्वर्यात ठेव।
-----------------------------------------
विजय हटकर.
लांजा, रत्नागिरी.
💐💐💐💐💐💐💐💐
'भा' म्हणजे तेज.'रत' म्हणजे मग्न.भारतीय म्हणजे तेजाच्या उपासनेत,म्हणजे साधना करण्यात जे मग्न आहेत ते. उपासनेला भारतीय संस्कृतीत फार महत्वाचे स्थान दिले आहे.या तेजोमयी संस्कृतीचे प्रतीक म्हणजे 'दीप.' आजचा दिवस या दृष्टिने भारतीय संस्कृतीत खुप महत्वाचा अाहे,कारण आज आहे दीप अमावस्या.आषाढ महिन्यातील अमावास्येलाच 'दिव्यांची अमावस्या' म्हटले जाते. रात्रीच्या अंधाराला चीरवून प्रकाशाचे अस्तित्व निर्माण करणारा दीप भारतीयांच्या घरा-घरात मांगल्याचे प्रतीक म्हणून पूजला जातो.या दिवशी घरात जे दिवे वर्षभर प्रकाश देत रहातात त्यांची मोठ्या भक्तिभावाने व समारंभाने पूजा केली जाते.सोबत घरातील लहान मुलांचीही प्रेमपूर्वक ओवाळणी करून " आयुष्यमान हो" हा आशीर्वाद देण्याचा हा शुभदिवस.
आमच्या दृष्टीने दीप अमावस्येचा हा दिवस खुप आनंदाचा दिवस.कारण तीन वर्षापूर्वी दिनांक १४ आॅगस्ट २०१५ रोजी दीप अमावस्येलाच दुपारी ४:०० वाजता आम्हा उभयतांना कन्यारत्नाचा लाभ झाला .गेली बारा वर्षे दिवाळीत आश्विनी अमावस्येला आम्ही फ्रेन्डस् ग्रुपच्या माध्यमातून गेली बारा वर्षे सातत्यपूर्वक लक्ष्मीपूजन अर्थात दीपलक्ष्मीच्या पुजनाच्या मुहूर्तावर लांजा शहरात कोकणातील सर्वात मोठा दीपोत्सव अकरा हजार पणत्या प्रकाशित करुन साजरा करीत आहोत. व याचेच फळ की काय म्हणून विधात्याच्या आशीर्वादाने दीपामावस्येच्या शुभदिनीच आमच्या घरि कु."विधीच्या" रूपाने दिपिकेचाच जन्म झाला. म्हणुनच गेली तीन वर्षे दीपामावस्येला आम्ही जाणीवपूर्वक दीपलक्ष्मीचे पूजन करित आहे.आज कुमारी विधीचाहि तिथीप्रमाणे जन्मदिवस.तिचेही आम्हि सर्वांनी प्रेमाने ऒक्षण केले. व तिला खुप खुप मोठी हो हा आशीर्वाद सर्वांनी दिला.छोट्या विधीनेही आमच्या सोबत
" भोदीपं ब्रम्हरुपस्त्वं ज्योतिषां प्रभुरव्यय: ।।
"त्राही मां निर्यात घोरात् दीपज्योती नमोस्तुते।।
--हा श्लोक म्हणत दिपपूजन केले.
वैदिक काळात ऋषीमहर्षींच्या आश्रमातील यज्ञवेदी व अग्निकुंडे हि धार्मिकांची यात्रास्थाने झालेली होती. यज्ञवेदी हा तत्कालीन समाजाचा मानबिंदू होता. ते त्यांचे श्रद्धास्थान होते.यज्ञवेदीतील अग्निदेवतेला साक्षी ठेवून ऋषी-महर्षींच्या आध्यात्मिक चर्चा- परिसंवाद घडत. वेद,ब्राम्हण्ये,उपनिषदे आणि संहिता जन्मास आल्या त्या अशा.भारताच्या महान सांस्कृतिक परंपरेचा उगम अशा रितीने यज्ञवेदीतील अग्निशलाकेतून झाला.कालांतराने या पवित्र आणि मंगल शलाकेने दीपाचे रूप धारण केले.
अग्निज्योतिर्रविज्योंतिश्चन्द्र: ज्योतिस्तथैवच।
उत्तमस्सर्व ज्योतिबांनी दीपोsयम्।।
स्कंदपुराण.
या दीपयुगाला सुरवात झाली ती अशी.- " सुर्याशसंभवो दीप:
दीपयुगाच्या सुरवातीपासूनच आजतागायत दीपाला जीवनातील मांगल्याचे, भक्तिचे ,अर्चनाचे आणि आशीर्वादाचे शुभलक्षण मानले गेले आहे.
दीपपूजनाच्या या पवित्र दिवशी, कु.विधीच्या जन्मदिनी दरवर्षी एक नवा दीप आमच्या संग्रही करण्याचा आम्हि संकल्प केला आहे .गतवर्षी आम्ही वैशिट्यपूर्ण ॐकारदीप खरेदि केला तर यंदा भोवताली डायमंड असलेला बैठा आकर्षक दीप आमच्या दीपसंग्रहात सामील झाला. यंदा या सर्व दीपांची पूजा करताना हा डायमंड ने वेढलेला बैठा दीप प्रकाशित झाल्यावर आणखी आकर्षक दिसू लागला. तो सर्वांचे लक्ष वेधुन घेत होता.
पाश्चिमात्य संस्कृतीचे अंधानुकरण करणा-या आपल्या समाजाने इतर सणांप्रमाणेच या उत्सवाचेही विकृतीकरण करित त्याला 'गटारी अमावस्या 'हे नाव बहाल केले.हे खेदजनक आहे. एकूणच तमसोsमा ज्योतीर्गमय ची आर्त याचना करणाऱ्या मानवाला नेणिवेतून जाणीवेकडे ,अंधारतून प्रकाशाकडे व नश्वरतेतून अमृतत्वाकडे नेणाऱ्या दीपलक्ष्मीकडे एकच प्रार्थना,आमच्या लाडकि परि कु.विधीला सुखात, आनंदात ,ऎश्वर्यात ठेव।
-----------------------------------------
विजय हटकर.
लांजा, रत्नागिरी.
साप्ताहिक कोकण मिडिया तील लेख..सन २८ जुलै २०२२
https://kokanmedia.in/2022/07/28/deepamavasyapoojan/
दीपपूजन २०२३ क्षणचित्रे
No comments:
Post a Comment