कलारत्न श्री किरण बाळकृष्ण बेर्डे.

       " कला हाच आपला  श्र्वास " हे ब्रीद आयुष्यभर जोपासत रत्नागिरी जिल्ह्याच्या शिक्षण ,कला,साहित्य, सांस्कृतिक, सामाजिक क्षेत्रात गत २९ वर्षे शतप्रतिशत कार्यरत राहून आपल्या कार्याचा आदर्श नव्या पिढीसमोर निर्माण करणारे अनुकरणीय व सन्माननीय व्यक्तिमत्व म्हणजेच ज्येष्ठ कलाशिक्षक श्री किरण बेर्डे सर.श्रीराम विद्यालय वेरवली ,ता.लांजा ह्या प्रशालेतुन बेर्डे सर २९ वर्षाच्या प्रदीर्घ सेवेनंतर नियत वयोमानानंतर नुकतेच सेवानिवृत्त झाले.त्यांच्या मित्रमंडळींनी नुकताच त्यांचा अभीष्टचिंतन सोहळा उत्साहात संपन्न केला.त्यानिमित्ताने त्यांच्या कारकीर्दिचा हा आढावा.
              लोकराजा राजर्षी शाहू महाराजांची कर्मभूमी, कलानगरी कोल्हापूर जिल्ह्यातील मलकापूर या गावी सॊ.जयश्री व श्री .बाळकृष्ण या दाम्पत्याच्या पोटी ०३ जुलै १९६१ रोजी किरण बेर्डे यांचा जन्म झाला.इयत्ता तिसरित असताना त्यांनी कपबशीचे सुरेख चित्र साकारले.त्या कोवळ्या वयातील त्यांच्यातील रंगसंगतीची समज पाहून वर्गशिक्षिका बाईंनी त्यांना नियमित चित्र काढ,सराव कर तु उत्तम चित्रकार होशील अशी शबासकी दिली आणि त्यांच्यातील उपजत कलाकाराला प्रेरणा मिळाली.पुढे घरच्या बेताच्या आर्थिक परिस्थितीमुळे इयत्ता दहावीमध्ये त्यांना शिक्षण अर्धवट सोडावे लागले.पण नियतीला ते मान्य नव्हते.तब्बल दहा वर्षांनी पुन्हा जिद्दीने त्यांनी आपले माध्यमिक शिक्षण पूर्ण केले.व कलानिकेतन महाविद्याल,कोल्हापूर येथे आर्ट टिचर डिप्लोमा पूर्ण करुन ०१ जुन १९९० रोजी श्री कोठावळे सरांच्या मार्गदर्शनामुळे श्रीराम विद्यालय  व तु.पुं.शेट्ये कनिष्ठ महाविद्यालय, वेरवली,ता.लांजा येथे कलाशिक्षक म्हणुन रूजू झाले.
              कलावंताला नुसतं ज्ञान असुन चालत नाही, त्यात  आत्मविश्वास असावा लागतो.आत्मविश्वासाने भारलेला कलावंत कोणतीही कलाकृती सहज निर्माण करु शकतो. किरण बेर्डे सर असेच उच्च कोटीचे कलाकार आहेत. त्यांनी घडविलेले हजारो विद्यार्थी आज कलाक्षेत्रासह अन्य क्षेत्रातही आत्मविश्र्वासपुर्वक काम करताना दिसून येत आहेत.एक कलाशिक्षक म्हणून कलेसंबधीत विविध स्पर्धांचे परीक्षक म्हणून त्यांनी  उत्तम काम केले आहे.तसेच एलिमेंटरी व इंटरमिजिएट सारख्या शासकीय चित्रकला स्पर्धेला बसलेल्या हजारो विद्यार्थ्यांना यशस्वी मार्गदर्शन केले आहे.
                सुंदर हस्ताक्षर हा शिक्षकाचा एक अविभाज्य भाग आहे.हस्ताक्षराच्या उभ्या -आडव्या रेषांमधून त्या व्यक्तिमत्वाचा परिचय होतो.बेर्डे सरांचे हस्ताक्षर सुस्पष्ट, सुरेख आणि वाचनीय आहे.त्यांच्या अक्षरमोतींनीही अनेकांना प्रेरित केले आहे. रत्नागिरी जिल्हाच्या कलाक्षेत्रात यशस्वी रांगोळीकार शिल्पकार म्हणून त्यांनी नावलौकिक मिळविला आहे.व्यक्तीच्या छटा आणि रंग यांचा अचुक मेळ व्यक्तिचित्रणात साधावा लागतो.हा मेळ साधत अनेक महापुरूष, नामवंत कलाकार,राष्ट्रीय नेते,आदर्श राजकारणी यांच्या सुंदर कलाकृती त्यांनी साकारल्या.त्यांच्या प्रत्येक कलाकृतीची  रसिकांनी मुल्त कंठाने स्तुती केली आहे.पंचायत समिती लांजाच्या सभापती दालनातील छत्रपती छत्रपती शिवाजी महाराजांचे व अपना बाझार शाखा लांजातील स्वामी समर्थांचे त्यांनी रेखाटलेल्या तैलचित्रांनी अनेकांना भुरळ घातली आहे.मराठी चित्रपटसृष्टीमध्ये स्त्री धन, दे दणादण, तुझ्यावाचून करमेना, माझं घर माझा संसार,इजा बिजा तिजा या लोकप्रिय चित्रपटांसाठी सहाय्यक कलादिग्दर्शक म्हणूनही त्यांनी आपल्या कामाची छाप सोडली आहे.
    गेली अनेक वर्षे घरगुती तसेच सार्वजनिक मंडळांच्या गणेशमूर्तींच्या सुबक रेखाटनात त्यांनी स्वतंत्र शैली निर्माण केली आए.गणेशोत्सवांचे नावीन्यपूर्ण देखावे तयार करणे,विविध पुस्तकांची मुखपृष्ठे कल्पकतेबद्दल सजविणे,एकांकिका स्पर्धेचे नेपथ्य वेशभूषा तसेच विविध कार्यक्रमाच्या वेळी फेटे बांधणे, समाजप्रबोधन पर पोस्टर, घोषवाक्य निर्मिती, अशा बहुविध कॊशल्यातील प्राविण्यांमुळे बेर्डे सरांनी जिल्हा व राज्यस्तरिय स्पर्धामध्ये धवल यश प्राप्त केले आहे.ज्ञानदानाचे पवित्र कार्य करतानाच सामाजिक बांधिलकीच्या भावनेतून विविध शैक्षणिक ,सामाजिक, सांस्कृतिक संघटनांमधून बेर्डे सरांनी उल्लेखनीय काम केले आहे.लांजा तालुका कलाध्यापक संघ सरांच्या सर्जनशील उपक्रमामुळेच तालुक्यात नावारूपाला आला. राजापूर लांजा तालुका नागरिक संघ,मुंबईच्या तळवडे, लांजा व कोट येथे संपन्न झालेल्या ग्रामीण  साहित्य संमेलनाच्या आयोजनात बेर्डे सरांनी महत्वपूर्ण भूमिका बजाविली.यातून नवोदित साहित्यिकांना व्यासपीठ मिळाले आहे.
       श्री किरण बेर्डे यांच्या रचनात्मक व दखलपात्र कामाची दखल घेऊन विविध संस्थानी त्यांचा सत्कार केला आहे.महाराष्ट्र राज्य कलाध्यापक संघाचा आदर्श शिक्षक पुरस्कार, कॅमलिन आदर्श शिक्षक ,लांजा तालुका माध्यमिक व उच्च माध्यमिक मुख्याध्यापक संघाचा आदर्श शिक्षक पुरस्कार, एज्युकेशन ,कल्चरल व हेरिटेज संस्था जावडेचा आदर्श शिक्षक पुरस्कार यांचा आवर्जून उल्लेख करावा लागेल.शांत ,निगर्वी, मनमिळावू, मितभाषी, सर्जनशील किरण बेर्डे सर अनेकांसाठी आज मार्गदर्शक ठरले आहेत.
        श्री बेर्डे सर नुकतेच सेवानिवृत्त झाले.बेर्डे सरांसारख्या निस्पृह व गुणवत्तापूर्ण व्यक्तिमत्वाचा गॊरव म्हणून यावेळी लांजा तालुक्यातील त्यांच्या मित्रमंडळींनी लांजा हायस्कूलचे मुख्याध्यापक श्री गणपत शिर्के यांच्या मार्गदर्शनाखाली  एकत्रित येऊन त्यांचा अभीष्टचिंतन सोहळा आयोजित केला होता.हा सोहळा पाहून कृतकृत्य झाल्याची भावना श्री बेर्डे सर यांनी व्यक्त केली.
        सर,आपले सेवानिवृत्ती नंतरचे आयुष्य अत्यंत सुखाचे, आनंदाचे  आरोग्यदायी जावो व आपणाला दीर्घायुरारोग्य लाभो हिच ईश्वरचरणी प्रार्थना।
               श्री विजय हटकर.